Diyet denilince genellikle akla kalori kısıtlı diyetler, şok diyetler, detoks programları bir besini ya mucizevi gösteren ya da düşman ilan eden ve ne yazık ki sadece zayıflama amaçlı uygulanan, dönemsel popülerliği olan listeler gelir.
Oysaki beslenme ile sadece kilo verme, dönemsel iyilik hali sağlamak değildir amaç.
Vücut bir biyokimya döngüsüdür. Ve bizim bu döngüleri kontrol edebildiğimiz en etkili aracımız beslenmedir. Eliminasyon diyeti hem tanı hem tedavi anlamında fonksiyonel tıbbın en güçlü tedavi şeklidir.
Peki Nedir Bu Eliminasyon Diyeti ?
En anlaşılır şekli ile ifade edecek olur isek, sağlığa zararlı olma ihtimali olan tüm besinlerin bir süreliğine beslenmeden tamamen çıkarılmasıdır, diyebiliriz.
En fazla 3-6 hafta süre ile uygulanır. Daha uzun değil. Hayat tarzı biçimi haline getirilebilecek bir diyet değildir. Hatta makro ve mikro besinlerle desteklenmediğinde orta-uzun dönemde besin eksikliklerine yol açma riski vardır.
Diyette 3-6 hafta boyunca belirli antinütrient (vücuda zarar verme ihtimali olan ) besinler elimine edildikten (beslenmeden çıkarıldıktan) sonra sıra ile geri yükleme/tanıtma işlemi yapılır. Geri yükleme işleminde yeni bir besin belirli miktarda tüketilir ve ardından 2-4 gün tekrar eliminasyona devam edilir. Bu 2-4 günlük süre içinde semptomlarda alevlenme yaşanıp yaşanmadığı not edilir. Burada bahsettiğimiz alevlenme vücudun allerjik bir semptom göstermesi değil; kişinin kendini halsiz, bitkin hissetmesi, yaşanılan beyin sisi, kas eklem ağrıları, baş ağrısı , deri döküntüleri gibi yakınmalardır..
Eğer geri yükleme sırasında alevlenme yaşanıyorsa, o besin 2-3 ay sonra tekrar tüketilmek üzere diyetten çıkarılır. Eliminasyonun ve geri yüklemelerin tamamlanması yaklaşık 2,5-3 ay sürer. Sabır, emek, dikkat ve profesyonellik isteyen ciddi bir diyet programıdır.
Biraz daha detaylandıralım. Eliminasyonda neleri tüketip-tüketemeyeceğimizi şöyle sıralayabiliriz.
ELİMİNASYON DİYETİNDE YASAK OLAN BESİNLER
1. PROTEİNLER: YUMURTA, TÜM PEYNİR ÇEŞİTLERİ, KABUKLU DENİZ ÜRÜNLERİ, DANA ETİ, SÖĞÜŞ VE TÜM İŞLENMİŞ ETLER, TOFU
2. TAHILLAR: TÜM GLUTEN İÇEREN TAHILLAR( BUĞDAY, SİYEZ, ARPA, ÇAVDAR, BULGUR, YULAF)
3. BAKLİYAT: SOYA
4. YAĞLI TOHUMLAR: YER FISTIĞI
5. YAĞLAR: TEREYAĞI, AYÇİÇEK, MISIRÖZÜ, FINDIK YAĞLARI, MARGARİN
6. SÜT ve SÜT ÜRÜNLERİ: TÜM HAYVANSAL SÜTLER, PEYNİRLER, YOĞURTLAR, SOYA SÜTÜ, KREMA, DONDURMA VS.
7. SEBZE: MISIR
8. İÇECEKLER. KAHVE, SİYAH ÇAY, ALKOL, MEŞRUBAT
ELİMİNASYON DİYETİNDE SERBEST BESİNLER
1. BALIK; MEVSİMİNDEKİ KÜÇÜK DENİZ BALIKLARI, PALAMUT
2. ET; AV HAYVANI, KEÇİ-KUZU ETİ
3. KÜMES HAYVANLARI (DERİSİZ, TAVUK-HİNDİ)
4. YERLİ ÜRETİM TÜM BAKLİYATLAR (SOYA HARİÇ)
5. BİTKİSEL SÜT VE BİTKİSEL SÜTTEN YAPILAN YOĞURT
6. ÇİĞ, TATLANDIRILMAMIŞ, TUZSUZ TÜM YAĞLI TOHUMLAR (YER FISTIĞI HARİÇ)
7. TOHUM GIDALAR (KETEN TOHUMU, SUSAM TOHUMU)
8. GLUTENSİZ TAHILLAR; AMARANT, KARABUĞDAY, KİNOA, YULAF (GLUTEN BULAŞI OLMAMASINA DİKKAT EDEREK),SORGUM, TEFF
9. SEBZE-MEYVELERİN TÜMÜ (MISIR HARİÇ)(ULAŞILABİLEN EN TEMİZ İÇERİKLİ OLANLARI TERCİH EDİN.)
10. PİRİNÇ (ESMER, SİYAH, BASMATİ, KIRMIZI, YABANİ)
11. BAHARATLAR (ZERDEÇAL, ZENCEFİL, KEKİK, TARÇIN, BİBERİYE)
12. YAĞLAR; ZEYTİNYAĞ, AVOKADO YAĞI, HİNDİSTAN CEVİZİ YAĞI, ZEYTİN
13. İÇECEKLER; YEŞİL ÇAY, ÇOK NADİR SİYAH ÇAY, MADEN SUYU, TAZE MEYVE - SEBZE SULAR
Eliminasyon diyeti, yasaklı besinler belirli gruplara ayrılarak 3lü Eliminasyon Diyeti, 5li Eliminasyon Diyeti ya da Full Eliminasyon Diyeti veya kişiye özel Modifiye Eliminasyon Diyeti şeklinde uygulanır. Mikrobiyotanın düzenlenmesi, vücutta varolan kronik inflamasyonun tedavi edilmesi için en etkili ve gerçek yol düzgün uygulanan bir eliminasyon diyetidir. Ve bu yüzden Eliminasyon Diyeti uygulamasının profesyonel bir ekip tarafından yönetilmesi doğru sonuçlar alabilmek için çok önemlidir.